Ewa Dałkowska to jedna z najwybitniejszych polskich aktorek teatralnych i filmowych, której kariera na deskach teatru i przed kamerą trwa już ponad pół wieku. Aktorka związana jest głównie z teatrami krakowskimi, choć występowała również w Warszawie i Wrocławiu. Przez lata stworzyła wiele niezapomnianych kreacji aktorskich zarówno w teatrze, filmie, jak i serialach telewizyjnych.
Kluczowe wnioski:- Ewa Dałkowska to wybitna polska aktorka teatralna i filmowa.
- Jej kariera trwa już ponad 50 lat.
- Aktorka związana głównie z teatrami krakowskimi.
- Stworzyła wiele niezapomnianych ról teatralnych i filmowych.
- Znana z występów w serialach telewizyjnych.
Początki kariery Ewy Dałkowskiej w teatrze
Ewa Dałkowska urodziła się w 1945 roku w Krakowie. Po ukończeniu liceum ogólnokształcącego podjęła studia na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie, które ukończyła w 1967 roku.
Już podczas studiów, w 1966 roku, zadebiutowała na deskach Teatru Starego w Krakowie rolą Irmy w spektaklu „Irma la douce”. Po ukończeniu szkoły teatralnej została zaangażowana do zespołu Starego Teatru, z którym związała się na ponad 20 lat.
W pierwszych latach pracy w Starym Teatrze grała przede wszystkim role młodych, naiwnych dziewcząt. Widzowie mogli ją oglądać m.in. w spektaklach „Dziś są moje urodziny” Sławomira Mrożka czy „Tango” Sławomira Mrożka. Już wtedy doceniano jej aktorski talent i charyzmę na scenie.
Najważniejsze role w Starym Teatrze
Przełomem w karierze aktorki była rola Ofelii w spektaklu „Hamlet” Williama Szekspira w reżyserii Konrada Swinarskiego w Starym Teatrze. Kreacja młodej Ofelii przyniosła jej rozgłos i uznanie krytyki. Od tej pory coraz częściej obsadzana była w rolach dramatycznych i tragicznych.
Kolejnymi ważnymi rolami Ewy Dałkowskiej w Starym Teatrze były m.in. tytułowa rola w „Matce” Stanisława Ignacego Witkiewicza oraz rola Korduli w „Królu Learze” Szekspira. Aktorka wystąpiła również w wielu inscenizacjach polskiej klasyki, m.in. w „Dziadach” Adama Mickiewicza czy „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego.
Najważniejsze role teatralne Ewy Dałkowskiej
Choć Ewa Dałkowska przez pierwsze dwie dekady swojej kariery aktorskiej związana była głównie ze Starym Teatrem w Krakowie, to od połowy lat 80. zaczęła występować również na innych scenach w Krakowie i w całej Polsce.
W drugiej połowie lat 80. aktorka dołączyła do zespołu Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Zagrała tam m.in. rolę Matki w „Matce Courage i jej dzieciach” Bertolta Brechta. Wystąpiła również gościnnie w Teatrze Polskim w Warszawie, Teatrze Współczesnym we Wrocławiu i wielu innych teatrach.
Role w spektaklach Jerzego Grzegorzewskiego
Istotnym momentem w karierze Ewy Dałkowskiej była współpraca z reżyserem Jerzym Grzegorzewskim. Zagrała w jego spektaklach „Dziady” (rola Pana Senatora) i „Wyzwolenie” (rola Matki) w Teatrze Narodowym w Warszawie. Wystąpiła też w inscenizacji „Hamleta” w stołecznym Teatrze Powszechnym.
Kreacja Matki w „Wyzwoleniu” przyniosła jej laury i nagrody na festiwalach teatralnych. Aktorka została uhonorowana m.in. Grand Prix na Festiwalu Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych w Łodzi.
Czytaj więcej: Kazimierz Kutz-Wszystko co musisz wiedzieć o legendarnym reżyserze
Filmowa kariera Ewy Dałkowskiej aktorki
Ewa Dałkowska zadebiutowała w filmie w 1970 roku niewielką rolą w obrazie „Przejście podziemne”. Przez pierwsze 15 lat swojej kariery aktorka pojawiała się na kinowym ekranie sporadycznie, koncentrując się głównie na pracy w teatrze.
Przełomowym momentem była główna rola w filmie „Zabij mnie glino” w reżyserii Jana Jakuba Kolskiego. Za tę kreację otrzymała nagrodę dla najlepszej aktorki na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.
Aktorka znakomicie wcieliła się w postać zgorzkniałej, samotnej kobiety - była to jedna z najlepszych ról w jej karierze.
Od tego momentu Ewa Dałkowska regularnie pojawiała się na kinowym ekranie, grając zarówno role dramatyczne, jak i komediowe. Do jej najważniejszych kreacji należą role w filmach „Cudowne miejsce”, „Jasminum” czy „Tamte dni, tamte noce”.
Występy Ewy Dałkowskiej w serialach TV
Oprócz teatru i filmu, Ewa Dałkowska od lat 70. regularnie pojawia się także w produkcjach telewizyjnych. Jedną z jej pierwszych ról była rola Hanki Mostowiakowej w kultowym serialu „Wojna domowa” w reżyserii Jerzego Gruzy.
Aktorka wystąpiła także gościnnie w wielu innych popularnych serialach, m.in.:
- „Dom” - jako Barbara Krajewska
- „Na dobre i na złe” - jako Zofia Walewska
- „M jak miłość” - jako Wiktoria Lipińska
Jedną z najważniejszych ról telewizyjnych Ewy Dałkowskiej jest rola Lucyny Dziedzic w serialu „Ojciec Mateusz”. Aktorka gra w nim od 2008 roku i pojawia się we wszystkich dotychczasowych seriach produkcji.
Teatr TV z udziałem Ewy Dałkowskiej
Ewa Dałkowska od początku swojej kariery aktorskiej występowała również w spektaklach Teatru Telewizji. Zadebiutowała w 1971 roku epizodyczną rolą w spektaklu „Dwie godziny” wg Stefana Żeromskiego.
W ciągu kolejnych dekad zagrała łącznie w kilkunastu spektaklach Teatru Telewizji, wcielając się m.in. w takie role jak:
- Matka („Matka Courage i jej dzieci”)
- Lady Milford („Intryga i miłość”)
- Hrabina („Damы i huzary”)
W 1998 roku za rolę Marthy w spektaklu „Kto się boi Virginii Woolf?” Edwarada Albeego otrzymała Telekamerę - nagrodę przyznawaną przez widzów - w kategorii aktorka.
Nagrody i wyróżnienia dla Ewy Dałkowskiej
Ewa Dałkowska jest laureatką wielu prestiżowych nagród filmowych i teatralnych. Oprócz wspomnianych już wcześniej (m.in. Grand Prix na Festiwalu w Łodzi), aktorka otrzymała także:
| Nagroda im. Aleksandra Zelwerowicza | za role teatralne, przyznana przez miesięcznik "Teatr" (1978) |
| Feliks Warszawski | najważniejsza nagroda teatralna w Krakowie (1999) |
| Złota Kaczka | nagroda miesięcznika "Filip" dla najlepszej aktorki filmowej (1997) |
Aktorka została odznaczona również Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” za całokształt twórczości.
Podsumowanie
Ewa Dałkowska to bez wątpienia jedna z najwybitniejszych polskich aktorek teatralnych i filmowych ostatnich dekad. Jej ponad 50-letnia kariera obfituje w niezwykłe, zapadające w pamięć kreacje aktorskie zarówno w teatrach, jak i na kinowym ekranie oraz w produkcjach telewizyjnych.
Aktorka od początku związana była głównie z teatrami krakowskimi, zwłaszcza ze Starym Teatrem, gdzie stworzyła wiele niezapomnianych ról. Występowała jednak również gościnnie na scenach całej Polski, współpracując z najwybitniejszymi reżyserami.
Choć przez pierwsze lata Ewa Dałkowska skupiona była na teatrze, to od lat 90. z powodzeniem łączyła grę aktorską na deskach teatru z występami w filmach fabularnych i serialach telewizyjnych. Jej role w takich produkcjach, jak „Zabij mnie glino”, „Ojciec Mateusz” czy „Dom” na stałe wpisały się do kanonu polskiej kultury.
Niezwykły talent i charyzma Ewy Dałkowskiej zostały docenione licznymi nagrodami - aktorka jest laureatką najważniejszych laurów teatralnych i filmowych. Należy do grona najwybitniejszych przedstawicieli polskiej szkoły aktorskiej.
Tagi
Udostępnij
