Współczesne społeczeństwo przechodzi przez szereg zmian technologicznych, takich jak rozwój technologii informatycznych i Internetu, które wiążą się z pojawianiem się coraz większych wyzwań dla użytkowników. W efekcie powstała nawet zupełnie nowa dziedzina, która może badać i podejmować próby rozwiązywania istniejących sporów i problemów przy wykorzystaniu tych osiągnięć.
Nazywa się ją potocznie „prawem elektronicznym” i dotyczy w sporym uproszczeniu rozbieżności pomiędzy obowiązującymi standardowymi regulacjami a prawem użytkowników Internetu do zachowania bezpieczeństwa, anonimowości i wolności wyboru. Co ciekawe – spora część takich problemów wiąże się między innymi z graniem online oraz uprawianiem hazardu w Internecie, za czym tradycyjne ustawodawstwo nie nadąża.
Regulacje prawa elektronicznego, a anonimowość w Internecie
Prawo elektroniczne stało się rozwijającą się dziedziną prawa. Globalizacja świata i przyspieszony rozwój technologii sprawiają, że ta jego odmiana się błyskawicznie rozwija. W efekcie tego coraz więcej wiemy o tym, że obowiązujące obecnie przepisy stają się coraz bardziej sztywne i niezrozumiałe, a świat wirtualny jest się niczym więcej, jak tylko „krainą bezprawia”. Oczywiście tylko w niektórych aspektach.
Wraz z rozwojem technologii pojawiają się nowe zagadnienia. Tak jest w przypadku znanych spamerów i influencerów. Do tego dochodzi także wirtualny profil postaci, czyli osoba, która na co dzień ma osobowość całkowicie inną od tej, która znajduje się za ekranami komputera, niezależnie od tego, czy dopuszcza się nielegalnych czynów, czy jest postacią w jakiejś grze elektronicznej, w której zawsze chciała się znaleźć.
Anonimowość – wady i zalety
Anonimowość to jedna z głównych cech wielkiej sieci, w której tysiące przeglądarek używa dodatkowych adresów IP do wykonywania swoich działań, a użytkownicy korzystają z pseudonimów, aby poruszać się po tej bezkresnej przestrzeni wirtualnego świata. Takie osoby posługują się również fałszywą osobowością i wykorzystują luki w licznych przepisach prawnych w tym zakresie, aby włamywać się do komputerów i popełniać przestępstwa.
Wolność jednostki, którą każdy ma jako gwarancję konstytucyjną, jest coraz mniej obecna w świecie wirtualnym. Otwarta wirtualna strona lub program jest w stanie ujawnić własną osobę światu, a strony klasyfikowane jako rozrywkowe często powodują utratę wolności i prywatności w dużej sieci.
Doskonałym tego przykładem mogą być kasyna internetowe – na przykład wykonane Spin City logowanie z jednej strony umożliwia Ci dostęp do nieograniczonych wręcz możliwości uprawiania hazardu. Mnóstwo gier, liczne bonusy, metody płatności, turnieje i inne atrakcje tylko czekają na graczy. Do tego granie w takim kasynie jest w dużej mierze anonimowe – nikt nie dowie się o tym, że właśnie zgarnąłeś ogromną wygraną. Z drugiej jednak strony obowiązujące wszystkie kasyna online w Europie przepisy wymuszają na nich gromadzenie danych osobowych użytkowników. A to oznacza, że nie dość, że musisz poddać się weryfikacji tożsamości, to jeszcze wszelkie kasynowe przychody należy zgłosić w Urzędzie Skarbowym celem ich odpowiedniego opodatkowania.
Ale poza witrynami działającymi ściśle w zakresie przepisów prawa, sytuacja zmienia się diametralnie. Wolność i anonimowość nie jest respektowana w wirtualnym świecie, gdzie „piraci cyfrowi” robią to, co jest dla nich najbardziej korzystne. Wraz ze wzrostem braku poszanowania dla prywatności w środowisku elektronicznym, duże firmy i właściciele popularnych stron internetowych często udostępniają poufne informacje – przypadkowo lub nie. W przypadku wycieku istotnych danych może to stanowić poważny „ból głowy” dla organów publicznych oraz potencjalną okoliczność do rozpoczęcia śledztwa.
Istnieje również kwestia naruszenia poufności elektronicznej jako złamania postanowień konstytucyjnych, ponieważ tylko na mocy nakazu sądowego pośrednik może uzyskać dostęp do poszukiwanych przez siebie informacji. Oczywiście w przypadku przestępców, którzy włamują się do komputerów w poszukiwaniu zbędnych danych, nie ma mowy o jakimkolwiek nakazie sądowym.
Kolejnym poważnym problemem w świecie wirtualnym jest spam. Nieostrożnie otwierany e-mail lub nieautoryzowana strona internetowa może zapełnić komputer niechcianymi reklamami, które często mogą zaszkodzić użytkownikowi lub sprawić, że jego życie stanie się bardziej podatne na ujawnienie na kilku innych stronach internetowych.
Anonimowość w erze cyfrowej
Internet przesunął granice anonimowości, stwarzając nowe możliwości i stawiając nowe wyzwania. Środowisko cyfrowe umożliwia anonimową interakcję na szeroką skalę, ale ułatwia również podejmowanie nielegalnych działań pod przykrywką anonimowości, takich jak oszustwa, zniesławienia i cyberprzestępczość.
Prawo w Internecie, a raczej jego brak
Oczywiste jest, że wirtualny świat stanowi obecnie „krainę bezprawia”, w której prawa są rzadkością, a jednostki mogą zaspokajać swoje pragnienia za pośrednictwem dostawców dostępu zlokalizowanych w kraju innym niż ten, w którym mają stałe miejsce zamieszkania, a który ma elastyczne przepisy w niektórych kwestiach, często nie szkodząc w ten sposób praktykowaniu swoich czynów. Tak naprawdę to jedynymi witrynami o charakterze czysto rozrywkowym, które nie łamią prawa i zapewniają maksimum bezpieczeństwa danych, są paradoksalnie te o charakterze hazardowym – czyli kasyna online i bukmacherzy internetowi – oraz ogólnie z grami online. Ta ostatnia kategoria obejmuje między innymi takie platformy jak:
Zajmując się tym tematem, staramy się omówić anonimowość w świecie wirtualnym i jej implikacje w kontekście prawnym, w jaki sposób może ona przyczyniać się i bezpośrednio wpływać na tworzenie postaci wirtualnych i podejmowanie działań niezgodnych z prawem, praktykowanie szkód majątkowych wobec osób trzecich, a także jaki byłby najlepszy sposób walki z tym zjawiskiem bez naruszania prawa do prywatności każdej jednostki.
Wolność jednostki jako konstytucyjna gwarancja każdej jednostki jest jednak nieustannie naruszana, a operatorzy stron internetowych wykorzystują swoje sztuczki, aby robić, co chcą, naruszając tym samym prawo obywateli do przychodzenia i wychodzenia z domu, wolność otrzymywania niektórych reklam i wolność wyboru w świecie wirtualnym. Pokazuje ona spam jako niesprawiedliwą i nieetyczną postawę reklamodawców, którzy wysyłają niechciane wiadomości do naszych skrzynek odbiorczych. Wiadomości te często zawierają treści naruszające zasady moralne lub zawierają niewielkie wirusy, które mogą narazić nasze życie wszystkim tym, którzy korzystają ze świata wirtualnego w złej wierze.
Co warto zapamiętać?
Internet jest największym istniejącym środkiem komunikacji. Ludzie wykorzystują go do zawierania transakcji biznesowych, kupowania biletów, wyszukiwania informacji na różne tematy, studiowania wycieczek lub czegoś posiadającego wartość intelektualną, dla rozrywki, a niestety także do popełniania czynów niezgodnych z prawem, szkodliwych dla własności i moralności. W związku z tym należy przeanalizować możliwości zwalczania anonimowości w świecie wirtualnym i jej implikacje w otoczeniu prawnym oraz wyraźnie odróżnić anonimowość jako zaletę dla przeciętnego użytkownika oraz wadę jako możliwość skutecznego ukrywania cyberprzestępczości.